Quy định về bồi thường khi thu hồi đất khá phức tạp, nhất là cách tính số tiền bồi thường và điều kiện được bồi thường khi chưa được cấp Giấy chứng nhận.
Trong bài viết này Sơn sẽ không thể nói hết được vì đến 1001 trường hợp được cấp tái định cư khác nhau ( Sơn đang vui theo kiểu 1001 con chó đốm ). Sơn sử dụng ngôn ngữ bình dân để mọi người đọc cho dễ hiểu.
LƯU Ý QUAN TRỌNG NHẤT : Mọi người phải hiểu bản chất của việc bồi thường đất và cấp tái định cư là một dạng thoả thuận. Mà đã là thoả thuận thì chúng ta có quyền yêu cầu quyền lợi của bản thân ở mức cao nhất với Nhà Nước. Vì vậy Sơn sẽ chỉ cho một số mẹo để mọi người có thể áp dụng cho nếu chúng ta vô tình rơi vào trường hợp bị quy hoạch thu hồi đất.
MẸO :
– Hộ khẩu đông người là 1 ưu thế. ( Nhiều thế hệ chung sống )
– Đất có nhà và nhiều cây cối là 1 ưu thế ( lưu ý nhà không được có biên bản phạt xây trái phép không là cũng không được đền )
– Hộ Gia đình có công với cách mạnh.
– Hộ nghèo
– Hộ gia đình đang sản xuất nông nghiệp trên đất
– Nhà xây trước 1975 dù trên đất nông nghiệp mặc định vẫn được cấp 150m2 thổ cư với diện tích lớn. Quy định này tùy tỉnh có áp dụng hoặc không.
– Nên ngoại giao với 1 thành viên trong tổ quỹ đất để được hướng dẫn chi tiết
– Nên liên hệ luật sư để được tư vấn đầy đủ quyền lợi. Có những quyền lợi mình được hưởng mà vô tình bị bỏ qua.
– Ngoài ra quan trọng nhất là mình không còn đất/nhà ở trong cùng địa phương thì mới được xem xét cấp tái định cư nhé.
– Đất phải có thổ cư và đang sinh sống ổn định trên đất thì mới được cấp tái định cư. ( nhiều người mua đất nông nghiệp cũng không sống ở đó mà vẫn cứ nghĩ sẽ được cấp tái định cư. Sơn chưa hiểu sao lại có thể suy nghĩ đơn giản như vậy ).
Đầu tiên, khi có quyết định thu hồi đất. Quyết định thông báo sẽ đưa đến chúng ta trước ít nhất 6 tháng để chúng ta có thể chuẩn bị. Sau đó sẽ có 1 tổ giải phóng mặt bằng được thành lập để xem xét đánh giá từng trường hợp một của nhà dân có đủ điều kiện được cấp tái định cư hay chỉ được bồi thường đất.
Và sẽ có 1 đơn vị đi đo đạc diện tích thực tế và kiểm kê tài sản trên nhà đất. Cho nên mới có trường hợp nghe có quyết định thu hồi nhiều người dân tự ý xây nhà lén lút trong 1 đêm hoặc trồng thêm nhiều cây cối để khi đơn vị này đi kiểm tra thì người dân sẽ lấy cớ đó bắt bồi thường thêm ( trường hợp này xảy ra ở miền bắc nhiều nhất )
Sau khi xem xét xong tất cả hồ sơ nhà đất nằm trong diện thu hồi. Lúc này sẽ tổ sẽ cho người đến đưa văn bản đề nghị đến từng hộ dân ( có một số nơi thì người ta tổ chức họp dân để thông báo lấy ý kiến giá bồi thường ).
Lúc này, chúng ta sẽ biết chúng ta có được cấp tái định cư hay không. Chuyển sang giai đoạn 2.
Giai đoạn 2 :
– Chúng ta liên hệ luật sư và ngoại giao với thành viên trong tổ để họ hướng dẫn mình làm đơn. Đây là giai đoạn chúng ta đề xuất các quyền lợi chúng ta mong muốn. Mọi người nên nhớ việc cấp tái định cư là thoả thuận. Tức là dạng đàm phán. Nếu chúng ta không cấp tái định do không đủ điều kiện thì chúng ta có quyền đề nghị cấp suất tái định cư ưu đãi nhé. Cho nên viết cái đơn sao cho đúng luật và hợp tình hợp lý rất là quan trọng để giành được quyền lợi cao nhất. Đa số người dân lý do ít khi giành được quyền lợi cao nhất là vì không nhờ đến luật sư và cũng chẳng chịu đi ngoại giao. Cứ khăng khăng ý mình là đúng cũng chẳng thèm quan tâm đến luật quy định ra sao.
Ngoài ra 1 lưu ý quan trọng : Phải tìm hiểu quỹ đất tái định cư đang hiện có ở địa phương. Quỹ đất càng nhiều thì chúng ta sẽ càng có nhiều lựa chọn ngoài ra cũng phải nhanh tay. Càng nhiều người đồng ý phương án bồi thường của tổ thì họ sẽ được cấp giấy ra quyết định sớm thì quỹ đất sẽ càng bị thu hẹp. Đến phiên chúng ta thì đã không còn nhiều sự lựa chọn.
Có nhiều dạng bồi thường khác nhau :
– Đất đổi đất. Ví dụ nhà nước lấy của bạn 1 hecta ở vị trí này nhưng đổi cho bạn 1 hecta ở vị trí khác để bạn vẫn tiếp tục canh tác.
– Nhà đổi chung cư tái định cư. Trường hợp này là giá trị nhà đất bị thu hồi thấp hơn giá trị lô đất cấp tái định cư thì sẽ được điều qua chung cư tái định cư. Thường nhà nước sẽ xây dựng song song. ( Áp dụng cho các trường hợp giấy tờ tay có hộ khẩu sinh sống đã lâu ).
– Nhà/đất đổi đất tái định cư. Lưu ý sau khi cấp suất tái định ra sổ thì người dân còn phải đóng 1 thuế đó là thuế đất ở. Đặc biệt nếu là đất ở đô thị nhiều khi tiền đóng thuế lên hơn 1 tỷ đồng. Dẫn đến có nhiều nhà được cấp tái định cư nhưng không có tiền để đóng thuế lại phải bán đi cho người khác.
CÁC TRƯỜNG HỢP KHÔNG ĐƯỢC BỒI THƯỜNG ĐẤT :
– Đất được Nhà nước cho thuê trả tiền thuê đất hàng năm; đất thuê trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê nhưng được miễn tiền thuê đất, trừ trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất thuê do thực hiện chính sách đối với người có công với cách mạng.
– Đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích của xã, phường, thị trấn.
– Đất nhận khoán để sản xuất nông lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối.
Tóm lại, cấp tái định cư phụ thuộc nhiều yếu tố. Đầu tiên người dân phải đủ điều kiện cấp tái định cư theo luật chung và quy đinh riêng của từng tỉnh. Yếu tối thứ 2 là quỹ đất tái định cư của tỉnh thành đang nắm giữ. Yếu tố thứ 3 là luật sư và tổ giải phóng mặt bằng.
Sơn chắc chắn đã có nghời trong group từng được bồi thường và cấp tái định cứ rồi. Nên ai đã từng thì hãy chia sẽ cho mọi người biết thêm. Vì một khi đã bị thu hồi ai cũng mong được cấp tái định cư chứ tiền bồi thường quá thấp so với giá thị trường nên rất ít người trông mong vào tiền bồi thường.